به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، کرسی علمی نقد و تحلیل دیدگاه های هرمنوتیکی فهم متن بر اساس مبانی اصولی محقق نائینی (ره) با ارائه حجت الاسلام و المسلمین محمد حسین مختاری عضو هیأت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی و رئیس پژوهشکده بین المللی عروة الوثقی و نقد استاد معظم سید صادق محمدی استاد درس خارج اصول حوزه علمیه قم و رئیس انجمن علمی اصول فقه و مسعود فیاضی عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه به همت پژوهشکده بین المللی عروه الوثقی با همکاری انجمن علمی اصول فقه حوزه و دبیرخانه هیأت حمایت از کرسی ها و کنگره بین المللی مرحوم نائینی برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین مختاری تعریفی از دانش هرمنوتیک ارائه نمودند؛ دانش هرمنوتیک مطالعه فهم متون است. عمل رمزگشایی و فهمیدن معنای متن اعم از پدیدۀ مکتوب و ملفوظ، کانون علم هرمنوتیک است. دامنه هرمنوتیک را می‌توان به فهم هستی و طبیعت و تمام پدیده‌ها از جمله خود انسان و ماهیت فهم بشری توسعه داد.
وی اظهار داشت: دانش هرمنوتیک که از آن می‌توان به عنوان نظریه یا فلسفه تفسیر معانی، تعبیر نمود، نزد اندیشمندان رشته‌های گوناگون و شاخه‌های معرفتی مختلف از جایگاه و محوریت خاصی برخوردار است. منظورشان از دانش هرمنوتیک، هرمنوتیک عام است.
رئیس پژوهشکده بین المللی عروه الوثقی دانش هرمنوتیک را به خاطر سیر تطورات موجود در آن به سه دورۀ هرمنوتیک کلاسیک(سطح روش شناسی) . دوره رومانتیک(سطح معرفت شناسی) . دورۀ فلسفی (هرمنوتیک هستی شناسی) و پس از آشنایی با مبانی هرمنوتیکی تقسیم نمود و در سه سطح فوق الذکر و معرفی شخصیت های تاثیرگذار در آنها، نقطه نظرات هرمنوتیست ها را براساس مبانی اصولی محقق نائینی (ره) مورد بحث و بررسی قرار داد.و با بهره گیری از نوآوری های اصولی مرحوم محقق نائینی ره از مولف و نقش او در تولید معنا دفاع کردند و چگونگی کشف مراد صاحب سخن و معنای نهایی متن را تبیین نمودند.
وی اظهار داشت مهم ترین امتیاز تفکر اصولی ایشان تکیه بر عقل در استنباط حکم شرعی از منابع آن است. روش عقلایی و اعتقاد به حجیت ظواهر قرآن و اهتمام و عنایت به زمان و مکان و نوآوری در تولید مفهوم و تفکر نوین و اندیشه ورزی در لایه های مسایل گوناگون دینی در دو قلمرو فرد و اجتماع از ویژگی های آراء فقهی و اصولی محقق نائینی است.
استاد حوزه دانشگاه گفت: یکی از مقولاتی که در دستگاه اجتهادی و علمای اصولی مورد قبول است و محقق نائینی نیز در زمره معتقدان به آن است، این نمونه است:
«لاشبهة فی لزوم اتباع ظاهر کلام الشارع فی تعیین مراده فی الجملة، لاستقرار طریقة العقلاء علی اتباع الظهورات فی تعیین المرادات».
وی اظهار داشت: این عبارت نمایانگر آن است که براساس رویه عقلائی تفهیم و تفاهم، اعتنا و توجه به ظواهر کلام صرفاً برای تعیین مراد متکلم و مؤلف است و این سیره و بنای عقلاء در ظواهر شرعی نیز صادق است و در متون دینی نیز چنین شیوه‌ای جاری و ساری است.و این قبیل تعابیر، دلیل بر آن است که شیوه و طریقه عقلائی در مواجهه با کلام و متن، صرفاً برای فهم مراد متکلم و مقصود مؤلف متن است و هدف از فهم در مواجهه معنایی درک نیت صاحب سخن است.
در ادامه حجت الاسلام والمسلمین سید صادق محمدی استاد درس خارج حوزه و رئیس انجمن اصول فقه حوزه و دکتر فیاضی عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه ضمن اشاره به نیاز حوزه های علمیه به ورود به مباحث بین رشته ای به ویژه دانش هرمنوتیک و اصول فقه چند نکته را برای تکمیل مباحث ارائه کننده اظهار داشت: عدم ریشه یابی، عدم مقایسه کافی بین سه دوره هرمنوتیک با اصول فقه در اشتراکات و افتراقات ، بومی نساختن برخی اصطلاحات ، خلط بین معنای لغوی و اصطلاحی از اهم نکات ایشان بود.
